< Cofnij

Pamięci Profesora Stanisława Kalandyka

Pamięci Profesora Stanisława Kalandyka

W holu Collegium Maius, 28 stycznia upamiętniono profesora  Stanisława Kalandyka, twórcę pierwszej w Polsce Katedry Fizyki na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego oraz Dziekana Wydziału Lekarskiego w latach 1939-1940.

Profesor Stanisław Kalandyk, aresztowany przez Niemców pod zarzutem posiadania radiowego aparatu nadawczego, został rozstrzelany w nocy z 28 na 29 stycznia 1940 roku na dziedzińcu Fortu VII. To właśnie w 80. rocznicę tej męczeńskiej śmierci, złożeniem kwiatów pod tablicą upamiętniającą profesora rozpoczęto sesję naukową poświęconą dokonaniom Stanisława Kalandyka na tle problemów, z którymi musieli borykać się twórcy Uniwersytetu Poznańskiego.

Wybitną postać uczczono także w miejscu tragicznej śmierci poprzez złożenie kwiatów pod Ścianą Śmierci w Forcie VII.

Inicjatorami upamiętnienia postaci profesora Kalandyka byli pracownicy Katedry Biofizyki Uniwersytetu Medycznego. Są oni spadkobiercami spuścizny naukowej i dydaktycznej utworzonej przez profesora Kalandyka, pierwszej w Polsce i jedynej w okresie przedwojennym Katedry Fizyki na Wydziale Lekarskim.

Podczas sesji postać profesora Kalandyka przybliżył profesor Leszek Kubisz, Kierownik Katedry Biofizyki i Zakładu Biofizyki naszego Uniwersytetu. O osiągnięciach fizyki lat międzywojennych mówił profesor Henryk Drozdowski Przewodniczący Poznańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Fizycznego z Wydziału Fizyki UAM. Profesor Anita Magowska kierownik Katedry i Zakładu Historii i Filozofii Nauk omówiła niełatwe początki tworzenia Uniwersytetu Poznańskiego, Wydziału Lekarskiego, zarówno w sensie materialnym jak i w kontekście relacji międzyludzkich, a także o roli profesora Adama Wrzoska w tym dziele. Kustosz Muzeum Martyrologii Wielkopolan - Fort VII,  Przemysław Jurkiewicz wygłosił referat pt. „Umysł politycznie niebezpieczny” - profesor Stanisław Kalandyk jako ofiara „Intelligenzaktion”. Wiceprzewodniczący Komisji Kultury i Nauki Rady Miasta Poznania dr Andrzej Rataj podniósł sprawę upamiętnienia postaci prof. Stanisława Kalandyka poprzez nadanie jego imienia ulicy lub skweru w mieście.

Profesor Stanisław Kalandyk urodził się w 1885 roku w Kamieńcu Podolskim, tam też skończył gimnazjum. Studiował na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Uniwersytetu w Kijowie. Tam także rozpoczął błyskotliwą karierę naukową - habilitację uzyskał w wieku 26 lat. Za namową profesora Wrzoska w 1921 roku przybył do Poznania żeby objąć Katedrę Fizyki Lekarskiej na tworzonym właśnie Uniwersytecie Poznańskim.

W roku 1922, w wieku 37 lat został profesorem. Był autorem wielu publikacji poświęconych głównie zagadnieniom jonizacji w płomieniu, w eksplozjach oraz emisji termojonowej metali w atmosferze gazów. Był członkiem Komisji Matematyczno-Przyrodniczej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz brał czynny udział w pracach Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Był wybitnym dydaktykiem, a z jego „Podręcznika fizyki dla medyków i biologów” korzystały kolejne roczniki studentów także po wojnie. Był oddany swojej pracy, bardzo dbał o studentów fundując tym uboższym prywatne stypendia. Został wybrany dziekanem Wydziału Lekarskiego na rok 1939/40. Funkcji tej nie zdążył objąć, a wybuch II Wojny Światowej, który przyniósł bezwzględne metody terroru stosowane przez okupanta hitlerowskiego dla profesora Stanisława Kalandyka skończył się tragiczną śmiercią.

Tablica umieszczona w holu Collegium Maius nie pozwoli o tym zapomnieć.

» Fotogaleria z wydarzenia